Đó cũng là ẩn họa nguy hiểm từ những đường ngang dân sinh trái phép vi phạm hành lang an toàn giao thông. Khi xảy ra chúng thường để lại hậu quả rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người, về của và nỗi ám ảnh cho những người chứng kiến.

 Tai nạn nghiêm trọng tại những đường ngang “ba không”

Không rào chắn, không đèn cảnh báo tự động, không người canh gác - đây có thể coi là đặc điểm chung của phần lớn các tuyến đường ngang dân sinh tự phát. Cùng với tiêu chí “ba không” nói trên, vẫn còn rất nhiều yếu tố được liệt vào danh sách nguyên nhân dẫn tới các vụ tai nạn đường sắt - như độ dốc đoạn giao giữa đường ngang với đường bộ hay tầm nhìn bị cản trở bởi địa hình địa vật xung quanh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tai nạn hoàn toàn có thể xuất phát từ sự chủ quan của người tham gia giao thông. Đáng tiếc thay, đó lại là nguyên nhân chính yếu nhất dẫn đến những vụ việc nghiêm trọng, thương tâm thời gian qua.

Cảnh sát giao thông đường sắt phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức rà soát vi phạm hành lang ATGT trên tuyến đường sắt

Tại một tuyến đường ngang trên địa bàn xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định đường rộng, tầm nhìn thoáng, song chiều ngày 4-2-2017, một vụ tai nạn đã xảy ra. Xe du lịch 16 chỗ chở khách Yên Bái đi lễ cố vượt qua đường giao nhau khi tàu đã tới rất gần. Tài xế bỏ ngoài tai tiếng còi cảnh báo. Lái tàu không thể phanh gấp khi 2 phương tiện chỉ còn cách nhau tầm 100m. Hậu quả, xe 16 chỗ bị hất văng, ít nhất 2 người bị thương còn tài xế tử vong tại chỗ.

Không khó để thấy, dù muốn hay không, nhiều người vẫn đang phải bám trụ cuộc sống men đường tàu để mưu sinh. Họ cũng đang hàng ngày, hàng giờ đối diện với nguy hiểm. Nạn nhân thường không phải là họ, bởi sống ở đây lâu, họ đã thuộc lịch tàu chạy cũng như quen thuộc với tiếng còi tàu. Song việc chứng kiến các tai nạn đường sắt cũng là nỗi ám ảnh khó phai.

Những tấm biển thô sơ với nội dung “cẩn thận có tàu”, “chú ý tai nạn”… là thành ý của người dân địa phương. Song thường thì nó không phát huy được tác dụng cảnh báo.Anh Dương Công Phúc - người làm nghề dịch vụ ở ngã ba Cát Đằng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định cho biết, bản thân anh đã tận mắt chứng kiến không ít vụ việc thương tâm.

Mong muốn về một con đường

Anh Phúc nói: dân ở đây không ai muốn làm lối đi cắt ngang đường tàu, cũng chẳng ai muốn ngày ngày băng qua đường sắt, song với đặc thù kinh doanh tại nhà, cần lối sang cho khách - tính chất công việc và nhu cầu sinh hoạt buộc họ phải làm vậy. Những người sống xung quanh khu vực này cũng thẳng thắn thừa nhận, qua thời gian, một số gia đình ở đây đã lấn chiếm, xây dựng công trình trên phần đất vốn là hành lang an toàn giao thông đường sắt.

Sau những vụ tai nạn kinh hoàng vừa qua, người dân đã dần nhận thức được sự nguy hiểm xuất phát từ những công trình tự phát này và mong muốn có một con đường gom đi lại cho an toàn. Ngay sau khi có chủ trương xây dựng, họ đã là những người đầu tiên tự nguyện tháo dỡ, thậm chí còn sẵn sàng chung tay “nhà nước và nhân dân cùng làm” để con đường mới rộng rãi hơn, ô tô ra vào được. Những động thái tích cực trên cho thấy việc đặt quyền lợi cá nhân sang một bên vì lợi ích chung của cả cộng đồng. Chưa bao giờ người dân, chính quyền và các lực lượng chức năng lại có chung mong muốn, mục tiêu và sát lại gần nhau đến thế.

Cây cối lòa xòa, chắn tầm nhìn được người dân tự giác chặt bỏ

Trong một cuộc trò chuyện với chúng tôi, Thiếu tá Nguyễn Hữu Dũng - Trưởng phòng CSGT đường bộ, đường sắt - Công an tỉnh Nam Định đã nêu quan điểm, con đường là nguyện vọng của người dân, đồng thời cũng là phương án được chuyên gia đánh giá tốt nhất trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông đường sắt ở thời điểm hiện tại. Việc xây dựng đường gom và hàng rào đường gom không chỉ giúp xóa bỏ những đường ngang dân sinh trái phép mà còn có tác dụng hướng người dân đi ra những đường ngang hợp pháp mà ở đó cơ quan chức năng đã bố trí các biện pháp đảm bảo an toàn, loại bỏ hầu hết những nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến tai nạn.

Trên đã có chủ trương, dân lại đồng lòng, đây là chìa khóa cốt lõi để giải quyết vấn đề. Còn trong giai đoạn chờ đợi, có lẽ, không biện pháp nào hơn là người tham gia giao thông phải biết tự bảo vệ mình, đề phòng mỗi khi qua lại ở các tuyến đường ngang dân sinh, tránh trường hợp chủ quan dẫn đến tình huống đáng tiếc xảy ra.

NGỌC THƯƠNG