Các phương tiện cũ nát hoạt động trên sông Cấm

Mặc dù mới vào đầu mùa mưa bão nhưng tình hình TTATGT trên các tuyến đường sông thuộc địa bàn thành phố diễn biến phức tạp, khó lường. Va quệt, tai nạn giao thông đường thủy nội địa có chiều hướng gia tăng cả về số đầu vụ và tính chất nghiêm trọng…

Tai nạn “tái xuất”

Theo thống kê của Chi cục Đường thủy phía Bắc, trong năm 2016, trên các luồng tuyến đường thủy nội địa (ĐTNĐ) khu vực thành phố Hải Phòng do Trung ương (Cục Đường thủy Việt Nam) quản lý đã xảy ra 3 vụ đâm va phương tiện đường thủy nội địa, làm chết 1 người, chìm 3 phương tiện và 2.154 tấn hàng hóa gồm than cám và xi-măng.

6 tháng đầu năm 2017, các tuyến đường sông thuộc địa bàn Hải Phòng cũng đã xảy ra 2 vụ đâm va phương tiện giao thông, làm chết 1 người và chìm 2 phương tiện. Vụ tai nạn đường thủy có thiệt hại về người xảy ra vào lúc 13h30 ngày 13-5-2017, khi tàu đẩy số đăng ký NB-6039 của Công ty Cổ phần vận tải biển Phương Bắc (trụ sở Trung Sơn, thị xã Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình) do ông Trần Minh Thịnh, sinh 1960 (trú tại xã Kim Chính, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình), điều khiển đẩy 2 sà lan (số đăng ký: NB-2478 và NB-2479) không có hàng đang trên hành trình từ hạ lưu về thượng lưu đến khu vực km 37+00 sông Văn Úc, thuộc địa phận xã Tự Cường, huyện Tiên Lãng, đã va chạm với 1 thuyền câu vỏ sắt (không đăng ký, đăng kiểm), trên thuyền có 4 người đang ngồi câu cá. Vụ va chạm khiến lật thuyền sắt làm ông Ngô Tiếp Phúc, quê ở tỉnh Thái Bình tử nạn, 3 người còn lại bơi được vào bờ. 

Về nguyên nhân, các vụ đâm va, tai nạn giao thông ĐTNĐ xảy ra đều do lỗi chủ quan của người điều khiển phương tiện. Trong đó có 2 vụ phương tiện đâm va do người lái phương tiện bất cẩn đi sai quy tắc hoặc thiếu quan sát.

Điển hình là vụ đâm va xảy ra  lúc 13h10’ ngày 26-5-2016, tại vị trí km 0+200, bờ phải sông Luộc, thuộc địa bàn xã Giang Biên, huyện Vĩnh Bảo. Khi đó, tàu đẩy mang số QN-6878 (không chở hàng) do ông Nhữ Văn Tác, sinh 1969, trú tại xã Thái Hoà, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương, điều khiển đã bị tàu tự hành mang số NĐ-2778 (đang chở than cám) do ông Nguyễn Văn Hoặc, sinh 1973, trú tại xã Trực Đại, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định điều khiển đâm vào.

Hậu quả, tàu QN-6878 bị chìm trong khu vực cầu Quý Cao, cách trụ cầu T5 về phía hạ lưu 30m khiến ông Nhã mất tích. Nguyên nhân tai nạn được xác định là do tàu QN-6878 tránh vượt sai quy tắc. Cụ thể, khi 2 phương tiện lưu thông từ hướng hạ lưu lên thượng lưu (sông Luộc), khi qua khỏi chốt điều tiết trung tâm khoảng 70m, tàu QN-6878 vượt phải tàu NĐ-2778. Khi cách mũi tàu NĐ-2778 khoảng 30m thì lại đột ngột chuyển hướng sang phía bờ trái, cắt ngang mũi tàu bạn. Hai phương tiện va chạm với nhau dẫn đến tàu QN-6878 bị chìm.

Theo cảnh báo của cơ quan chuyên môn, nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông ĐTNĐ rất cao. Trong đó, ý thức chấp hành luật của nhóm đối tượng chịu sự quản lý (chủ phương tiện, chủ đò ngang, chủ bến bãi và thuyền trưởng, thuyền viên trực tiếp điều khiển vận hành tàu) thấp kém là nguyên nhân số 1.

Kết quả các đợt kiểm tra liên ngành của thành phố cho thấy, nhóm đối tượng này với các lỗi vi phạm buộc phải xử lý có tỷ lệ cao, chiếm từ 90-95%, phổ biến như: chủ bến bãi kinh doanh không phép, không đủ điều kiện mở bến; phương tiện cũ nát, không đủ điều kiện an toàn theo quy định, không đăng ký đăng kiểm; người điều khiển phương tiện thiếu chứng chỉ hành nghề, chứng chỉ chuyên môn. Đây là những lỗi nghiêm trọng và là nguyên nhân trực tiếp gây ra va quệt, tai nạn giao thông ĐTNĐ.

 Không thể “phó thác” cho các ngành chức năng

Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng, đơn vị quản lý chuyên ngành, chính quyền địa phương đã có những cố gắng nhất định trong việc thực hiện các giải pháp bảo đảm TTATGT trong tuyến ĐTNĐ. Điển hình, Phòng CSGT thủy (PC68) Công an thành phố thường xuyên huy động tối đa lực lượng, phương tiện tổ chức tuần tra kiểm soát theo phương án thường xuyên liên tục, khép kín. Đơn vị đã lập biên bản, ra quyết định xử phạt hành chính 1.212 trường hợp vi phạm, ra quyết định xử phạt theo lỗi 2,442 tỷ đồng; tăng 25,16% về số lượt vi phạm và tăng 8,04% số tiền phạt so với cùng kỳ năm 2016.

Tuyên truyền Luật giao thông đường thủy nội địa

Lực lượng Thanh tra giao thông thủy (Sở Giao thông vận tải) cũng‘đã sử dụng tối đa phương tiện chuyên dùng, duy trì tuần tra 2 ca/ngày, kiểm tra luồng lạch, bến bãi, phương tiện. 

Về phía đơn vị quản lý chuyên ngành, Công ty cổ phần quản lý đường sông số 8 đã thực hiện nạo vét, thanh thải sa bồi tại các bãi cạn tự nhiên như Kênh Đồng (sông Lạch Tray), ngã ba Xi măng (sông Đào Hạ Lý) đảm bảo luồng lạch được thông suốt. Hiện, đơn vị đang chuẩn bị phương án làm nhiệm vụ thường trực cứu hộ, cứu nạn, chống va trôi theo chỉ đạo theo kế hoạch giao.

Một kết quả đáng ghi nhận khác đó là lực lượng chức năng, cấp, ngành liên quan của thành phố đã thực hiện hoàn thành, duy trì có hiệu quả các mô hình “Tuyến sông Cấm: Văn hóa - an toàn” theo chỉ đạo của Ủy ban ATGT quốc gia, đem lại hiệu quả nhất định, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội thành phố

Tuy nhiên, do có tình trạng chồng chéo trong phân cấp quản lý nhà nước lĩnh vực TTATGT trên tuyến ĐTNĐ nên công tác phối hợp giữa lực lượng chức năng, đơn vị quản lý tuyến, quản lý ven bờ và chính quyền địa phương (nhất là ở các khu vực giáp ranh) chưa tốt, kém hiệu quả.

Theo phản ánh, đã có tình trạng chính quyền sở tại “làm ngơ” cho rằng việc quản lý đường sông là do cơ quan quản lý chuyên môn và lực lượng chức năng nên đã không nghiêm túc trong việc kiểm tra đôn đốc, thậm chí đùn đẩy trách nhiệm trong việc phối hợp quản lý thường xuyên, nhất là trong lĩnh vực giải quyết, xử lý các vấn đề khai thác cát sỏi trái phép, cưỡng chế giải tỏa cảng, bến thủy nội địa không phép vi phạm luồng tuyến chạy tàu. Hậu quả, vi phạm ngày càng nhiều, diễn ra phổ biến trên khắp các tuyến sông, ở cả địa bàn nội, ngoại thành với tính chất ngày càng phức tạp hơn…

Những hiện trạng bất cập, thiếu đồng bộ trên cần phải được các cấp, ngành chức năng trên toàn địa bàn thành phố nhanh chóng khắc phục khi mà mùa mưa bão với những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết đã bắt đầu.

Đoàn Lanh