1. Nói về tội phạm đường phố, Thượng tá Vũ Xuân Bảo - Trưởng Công an quận Hồng Bàng cho rằng độ tuổi của loại tội phạm này hiện chủ yếu là thanh, thiếu niên với các hành vi như: đua xe trái phép, đánh nhau, cố ý gây thương tích…

Đặc biệt gần đây, khi Hải Phòng và cả nước xuất hiện vấn nạn nhiều đối tượng mới lớn tụ tập  thành nhóm phóng xe máy kiểu lạng lách, đánh võng, cố ý va chạm giao thông và vi phạm pháp luật, Công an quận đã chủ động lên phương án kiên quyết xử lý, dẹp yên đám này.

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ huy Công an quận, các lực lượng CSGT-TT, CSHS, Công an các phường, CSĐT tội phạm về ma túy… hết thảy đều “xuống đường”. Cho tới khi Tổ HP22 được thành lập điều phối mọi hoạt động, toàn quận đã đồng loạt ra quân, tạo nhiều gọng kìm ở các tuyến, địa bàn trọng điểm, tạo thành thế trận khép kín khiến các băng ổ nhóm tội phạm nhiều thủ đoạn cùng đám lưu manh, “dân xã hội” có số má cũng phải chùn tay không dám manh động trên đường phố. Riêng đám gây rối TTCC, chống người thi hành công vụ, không một ổ nhóm, đối tượng nào có thể thoát khỏi sự trừng phạt của pháp luật.

2. Qua trao đổi, Thượng tá Vũ Xuân Bảo tỏ ra rất tâm đắc với các phương án phòng ngừa tội phạm đường phố hiện nay của CATP, trong đó, hạt nhân là các tổ HP22.

Bên cạnh đó, Công an quận Hồng Bàng còn triển khai tốt công tác điều tra cơ bản tất cả các thanh, thiếu niên có độ tuổi từ cấp học THCS trở lên để có cách thức quản lý ngay từ đầu. Việc này giao trách nhiệm cho Trưởng Công an các phường, trực tiếp là CSKV và CSHS sâu sát nắm bắt, sàng lọc, phân loại, đưa vào diện quản lý, giáo dục đặc biệt, nhất là nhóm đối tượng thường bỏ nhà đi lang thang, tụ tập với những thành phần bất hảo.

Nhờ những biện pháp trên, mới đây khi địa bàn xảy ra một số vụ cướp tài sản, Công an quận đã rất nhanh chóng khám phá sau khi nhận tin báo.

Đơn cử vào đêm 27 rạng ngày 28-8-2023, tại phường Thượng Lý và phường Quán Toan xảy ra 2 vụ cướp tài sản có phương thức thủ đoạn giống nhau: Đạp đổ xe của bị hại rồi dùng dao, kiếm đe dọa  cướp phương tiện, tư trang, túi xách. Từ lời khai ban đầu của nạn nhân, lực lượng phá án đã rà soát nhóm các đối tượng trong diện quản lý nghiệp vụ trên địa bàn, cuối cùng nhóm đối tượng gây án đã lộ diện.

Đó là Nguyễn Quốc Anh, sinh năm 2007, trú tại số 69/170 đường Thiên Lôi, phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân cùng 5 đối tượng khác trong ổ cướp. Lực lượng Công an đã thu giữ nhiều hung khí và phương tiện bọn chúng sử dụng gây án.

Trước đó, cũng nhờ các biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ cùng phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, nhiều hành vi vi phạm pháp luật trên đường phố đã được phát hiện, nhiều tên tội phạm đã bị sa lưới thế trận ANND như vấn nạn trộm cắp khung gang bảo vệ các gốc cây ở dải trung tâm thành phố với việc hàng chục tên trộm bị bắt giữ.

Mới đây nhất, vào khoảng 19h30’ ngày 30/7/2023, Bùi Văn Huy, sinh năm 1984, trú tại số 217, tổ Trúc Sơn, phường Quán Toan, quận Hồng Bàng cùng đồng bọn mò vào khu vực Vinhomes Imperia, phường Thượng Lý trộm cắp 1 xe máy Honda AirBlade. Huy đã bị lực lượng bảo vệ của Vinhomes Imperia cùng người dân truy đuổi bắt giữ. Đây là “con cá lớn” trong băng ổ trộm cắp đang bị Phòng Cảnh sát hình sự - CATP xác lập chuyên án đấu tranh.

3. Trở lại với nhóm cướp của đối tượng Nguyễn Quốc Anh đã nêu ở phần trên. Tại cơ quan Công an, các đối tượng chỉ từ 14 đến 16 tuổi khai nhận đã gây ra 12 vụ cướp tài sản trên khắp địa bàn thành phố chỉ để lấy tiền chơi game, hút thuốc lá điện tử, uống cafe... Phương thức thủ đoạn của chúng cũng quá đơn giản: Chuẩn bị dao, kiếm đi dọc các tuyến phố, đến các đoạn vắng gặp “con mồi” là người yếu thế (phụ nữ, trẻ em, người đi một mình) thì thực hiện hành vi trấn cướp.

Trao đổi với phóng viên, các cán bộ điều tra, trinh sát của Đội CSHS và Đội Điều tra tổng hợp - Công an quận Hồng Bàng khi giải quyết các vụ án liên quan đến tội phạm đường phố đều có chung tâm trạng rất xót xa khi các bị can đều ở tuổi vị thành niên như con cháu mình. 

Xử lý là để răn đe giáo dục các cháu hướng thiện chứ không phải trừng phạt, nhưng nếu không các cháu sẽ trượt dài. Từ phóng xe bạt mạng, hò reo, cổ vũ, a dua theo “tâm lý đám đông” đến thách đố, hẹn địa điểm đuổi đánh nhau và để có tiền chi tiêu cho hội nhóm kín trên mạng xã hội thì rủ nhau đi trấn lột như nhóm cướp trên ranh giới vô cùng mỏng manh…

Vẫn theo Thượng tá Vũ Xuân Bảo, quyết liệt đấu tranh, trấn áp cần song hành với các biện pháp phòng ngừa xã hội. Quá trình khảo sát của cơ quan Công an cho thấy các đối tượng vi phạm đều chưa đủ tuổi 18, nhiều hoàn cảnh rất đáng thương. Qua mỗi vụ việc được xử lý, cơ quan chức năng thường tuyên truyền rất sâu đến các tổ dân phố, gia đình và nhà trường các đối tượng vi phạm. Mặc dù vậy, đơn vị cũng tùy theo lỗi để cân nhắc hình thức xử lý phù hợp, nhân văn.

Ví như xử lý vi phạm giao thông: Các cháu vi phạm lần 1, lần 2 thì nhắc nhở. Lần thứ 3 mới xử phạt. Đó là những lỗi nhẹ, còn lỗi cố ý thì phải xử  nghiêm (vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm, lạng lách đánh võng…).

Song, vấn đề đặt ra là làm thế nào để nhà trường, gia đình chủ động và trách nhiệm có biện pháp quản lý, giáo dục con em, học sinh của mình để các cháu không còn vương vấn tư tưởng, ý định vi phạm pháp luật mới chính là gốc rễ. “Cần tăng cường phổ biến pháp luật, có thể đưa vào chương trình giáo dục công dân ở các nhà trường cho các cháu. Để các cháu hiểu rõ từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi nếu vi phạm các tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự… như người lớn”-Thượng tá Bảo chia sẻ thêm những trăn trở…

XUÂN NGỌC