Lao là một trong những căn bệnh nguy hiểm, có nguy cơ cao lây lan trong cộng đồng và nhiều khả năng dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. Trong những năm qua, công tác phòng, chống lao đã được quan tâm và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hệ thống y tế phòng, chống lao và bệnh phổi toàn quốc hoạt động hiệu quả; tỷ lệ điều trị khỏi bệnh cao (92% đối với người mới mắc lần đầu); tình trạng lây truyền lao kháng thuốc tiên phát trong cộng đồng từng bước được khống chế. Mặc dù vậy, công tác phòng chống lao vẫn còn rất nhiều khó khăn, thách thức cần sớm được khắc phục.

Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là quốc gia thứ 11 trong số 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao, lao kháng thuốc cao trên thế giới. Ước tính mỗi năm, Việt Nam có khoảng 174.000 bệnh nhân lao và 13.000 người tử vong vì căn bệnh này. Nếu không được chữa trị, hàng năm mỗi người mắc lao sẽ lây nhiễm cho trung bình từ 10 – 15 người khác.

Những năm qua, nhờ tích cực tiếp thu những kỹ thuật mới, phối hợp khám tầm soát bệnh, chủ động nâng cao hiệu quả phòng, chống lao, Bệnh viện Phổi Hải Phòng nỗ lực cao nhất trong hành trình “chấm dứt bệnh lao” trên địa bàn thành phố.

Theo đó, Bệnh viện Phổi Hải Phòng là bệnh viện chuyên khoa hạng 2 tuyến thành phố, với nhiệm vụ khám, điều trị các bệnh phổi và lao cho nhân dân Hải Phòng và các tỉnh Duyên hải Bắc bộ. Hiện, bệnh viện có quy mô 18 khoa, phòng chức năng, 250 giường bệnh kế hoạch, 279 giường bệnh thực kê, với 238 cán bộ, viên chức, người lao động.

Hiện nay, bệnh viện được thành phố đầu tư các trang thiết bị hiện đại, như: Hệ thống máy xét nghiệm sinh học phân tử tự động TRC Ready80, BD Bactec Migit 960 với công nghệ huỳnh quang, hệ thống siêu âm thế hệ mới, máy thở HFNC, hệ thống oxy trung tâm khí hóa lỏng, máy đo chức năng hô hấp, dàn nội soi phế quản - màng phổi phát hiện ung thư sớm dưới ánh sáng phân tầng hẹp (NBI)... Bệnh viện cũng là đơn vị đầu tiên trong thành phố thực hiện phục hồi chức năng chuyên sâu về hô hấp theo Đề án Bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Phổi Trung ương. Là bệnh viện chuyên khoa sâu nên đơn vị có những thành tựu vượt bậc về phát triển các kỹ thuật mới, chuyên sâu, như:  nội soi phế quản, nội soi màng phổi; sinh thiết phổi, màng phổi dưới hướng dẫn của CT, chẩn đoán ung thư phổi sớm, thông khí nhân tạo không xâm nhập, QuantiFeron (xét nghiệm tình trạng nhiễm lao của cơ thể), nuôi cấy vi khuẩn trên môi trường lỏng, kỹ thuật xét nghiệm sinh học phân tử GeneXpert … Gần đây, việc áp dụng thành công các kỹ thuật xét nghiệm Gene Xpert, Truenat, nuôi cấy vi khuẩn trên môi trường lỏng; kỹ thuật xét nghiệm LF- LAM,…giúp các bác sĩ bệnh viện giành lại sự sống cho nhiều người bệnh và giảm tải cho tuyến trên.

Từ năm 2018 đến nay, Bệnh viện phối hợp Tổ chức FIT triển khai hoạt động sàng lọc lao và các bệnh không lây nhiễm với sự tích hợp các kỹ thuật mới như Xair, AI đọc phim Xquang, Qiareach và Quantiferon Gold Plus cùng TST và chẩn đoán lao đồng thời Molbiotruenat, trong đó kỹ thuật QIAreach và Molbiotruenat lần đầu được sử dụng tại Việt Nam.

 Năm 2023, bệnh viện Phổi Hải Phòng đã chủ động phối hợp các đơn vị y tế trên địa bàn thành phố triển khai các đợt sàng lọc lao tại 35/233 xã bằng kỹ thuật xét nghiệm đờm, các kỹ thuật cao, CHụp phim Xquang kỹ thuật số lưu động, GeneXpert, Truenat... Qua đó, phát hiện ra nhiều bệnh nhan lao hoạt động và lao tiềm ẩn. Đây là hoạt động có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, giúp người nghèo, người bệnh có nguy cơ cao mắc bệnh lao và các bệnh về phổi được phát hiện, điều trị kịp thời, tránh lây lan ra cộng đồng. Năm 2024, bệnh viện cũng phối hợp Bệnh viện đa khoa An Lão và Trung tâm Y tế huyện An Lão, Trung tâm Y tế quận Kiến An tổ chức các đợt khám sàng lọc lao và các bệnh mạn tính không lây tại hơn 20 xã, phường, thị trấn trên địa bàn quận Kiến An và huyện An Lão.

Tính từ đầu tháng 10/2024 đến ngày 11/11/2024, bệnh viện triển khai 8.097 ca chụp X-Quang, trong đó có 571 ca bất thường nghi lao và bất thường khác. Qua đó, xét nghiệm GeneXpert là 728 mẫu, phát hiện ra 26 trường hợp lao tiến triển, 01 trường hợp lao kháng thuốc; xét nghiệm cho 1.164 trường hợp về tình trạng nhiễm lao, phát hiện 527 trường hợp nhiễm lao; đo chức năng hô hấp cho 680 trường hợp có yếu tố nguy cơ, phát hiện ra 117 trường hợp mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) đã tư vấn đưa vào điều trị theo Chương trình chống lao quốc gia.

Năm 2024, Bệnh viện phấn đấu nỗ lực phát hiện 70% lao các thể có nguồn lây và điều trị thành công hơn 90% các trường hợp lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học. Để hướng tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2035 theo cam kết của Chính phủ, với vai trò đơn vị chủ lực trong công tác phòng, chống lao của thành phố, thời gian tới, Bệnh viện Phổi Hải Phòng tiếp tục phối hợp tổ chức FIT tại Việt Nam sẽ tiến hành chụp phim Xquang kỹ thuật số lưu động tới các xã/phường để khám sàng lọc, phát hiện bệnh lao cho người dân. Sau khi chụp phim Xquang ngực thẳng các trường hợp có hình ảnh bất thường trên phim Xquang sẽ được các bác sĩ Bệnh viện Phổi Hải Phòng chỉ định làm xét nghiệm sinh học phân tử GeneXpert; đây là một trong những phương pháp xét nghiệm hiện đại có độ chính xác, đọ dặc hiêu cao hiện nay. Mục đích khi triển khai kế hoạch khám sàng lọc nhằm tăng số ca phát hiện, quản lý điều trị bệnh lao, lao tiềm ẩn và một số bệnh không lây nhiễm trong cộng đồng, từ đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tuổi thọ của người dân tiến tới vì một Hải Phòng không còn bệnh lao.

VŨ DUYÊN