Diễn tập tìm kiếm cứu nạn trên biển

Vào lúc 13h5’ ngày 20-11-2007, tại vị trí 110-01N, 1090-25E (cách Đông Nam Canh Ranh 60 hải lý và Đông Bắc Vũng Tàu 140 hải lý) tàu EVER WINNER bất ngờ gặp sóng to gió lớn, đe doạ nghiêm trọng đến sinh mạng của 20 thuyền viên trên tàu. Nhưng mãi đến 13h45’ tàu SAR 274 chốt chặn tại vùng biển Nha Trang - Khánh Hoà mới nhận được thông tin báo lại và rời bến cứu nạn.

19h khi còn cách vị trí thuyền viên bị nạn khoảng 15 hải lý, tàu SAR 274 qua VHF bắt được liên lạc với số thuyền viên và 19h45’ tàu cứu nạn mới có mặt tại hiện trường và cứu được 20 thuyền viên bị nạn người Trung Quốc đang trên phao cứu sinh. 9h ngày 21-11-2007 tàu SAR 274 cập cảng đoàn 129 Hải Quân (Vũng Tàu) đưa 20 thuyền viên về đất liền an toàn. Tuy nhiên, bài học rút ra sau vụ cứu nạn trên là nếu có sự phối hợp toàn diện của các lực lượng trên biển, các tàu khác trong vùng thì thông tin về sự cố tàu EVER WINNER sẽ sớm hơn, công tác cứu nạn sẽ nhanh và an toàn hơn.

Theo Trung tâm phối hợp TKCN hàng hải, trong 2 năm 2006-2007 trên vùng biển Việt Nam đã xảy ra 146 vụ tai nạn, liên quan đến 110 tàu cá và 894 ngư dân. Nguyên nhân sự cố, tai nạn chủ yếu bị đâm, va do không lắp đặt trang thiết bị an toàn tàu. Ở khía cạnh TKCN chỉ đáp ứng được 2/3 số vụ, số tàu được cứu nạn an toàn. 1/3 số tàu còn lại phải gánh chịu thiệt hại do chậm phối hợp thông tin cứu nạn của nhiều lực lượng đang hoạt động trên biển. Giám đốc Trung tâm phối hợp TKCN khu vực I Trần Văn Độ cho biết, công tác TKCN trên biển không huy động được các lực lượng tại chỗ coi như chỉ hạn chế được 50% thiệt hại.

Hiện nay, riêng ngành Thuỷ sản Việt Nam có hơn 96.000 phương tiện đánh bắt thuỷ sản các loại. Họ vừa là đối tượng phải cứu nạn, vừa là lực lượng phải tham gia cứu nạn tại chỗ. Nếu biết huy động thì đây chính là lực lượng hùng hậu nhất tham gia cứu hộ, cứu nạn theo phương châm 4 tại chỗ trên biển. Mặc dù, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 118/2007/QĐ-TTg áp dụng chính sách hỗ trợ cho ngư dân và các tổ chức, cá nhân không thuộc lực lượng TKCN nhà nước tham gia cứu người và tài sản bị rủi ro do thiên tai trên biển đã quy định rất rõ về chế độ phụ cấp đặc thù đi biển, nhưng nhiều địa phương, vùng biển chưa khuyến khích được lực lượng ngoài tổ chức TKCN tham gia.

Theo Trung tâm TKCN hàng hải thì hoạt động TKCN nhất thiết phải xây dựng hệ thống dịch vụ cứu nạn, cứu hộ trên biển, vì lực lượng TKCN trên biển hiện tại còn rất hạn chế về mọi mặt. Phát triển hệ thống dịch vụ này cũng có nghĩa là ta đã huy động được mọi nguồn lực trong xã hội cùng tham gia. Ở hầu hết các nước, công tác TKCN đã rất phát triển loại dịch vụ cứu hộ, cứu nạn trên biển bằng phương tiện máy bay nên thường hạn chế được rất nhiều thiệt hại. Thậm chí có nước sản xuất loại máy bay cứu hộ, cứu nạn hoạt động được trong mọi thời tiết khắc nghiệt nhất. Ở nước ta có thể chưa đủ điều kiện trang bị như các nước phát triển, nhưng tổ chức tốt các loại hình dịch vụ TKCN trên biển sẽ là bổ sung lực lượng bán chuyên nghiệp, huy động tối đa mọi nguồn lực tham gia TKCN trên biển.

Mới đây, tổ chức hàng hải quốc tế (IMO) quy định kể từ ngày 1-1-2009 tất cả các tàu biển hoạt động tuyến quốc tế đều phải lắp đặt trang thiết bị nhận dạng và truy cập vệt đi từ xa để phục vụ an ninh, an toàn hàng hải. Việc lắp đặt hệ thống này sẽ giúp các tàu hoạt động trên biển có nghĩa vụ, trách nhiệm tham gia TKCN. Như vậy, đương nhiên các tàu hoạt động trên biển cũng là lực lượng được hoạt động theo loại hình dịch vụ TKCN, tham gia TKCN trên biển theo phương thức xã hội hoá.