Cách đây vừa tròn 90 năm, ngày 26-3-1931, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 2 do Tổng Bí thư Trần Phú chủ trì khép lại đã đề ra những nhiệm vụ cần kíp mà Đảng phải làm, trong đó có việc phải nhanh chóng thành lập tổ chức Đoàn. Đáp ứng yêu cầu lịch sử đặt ra, Đoàn TNCS Đông Dương - tổ chức tiền thân của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã ra đời từ đó. Căn cứ vào thực tế lịch sử, được sự đồng ý của Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 3 (diễn ra từ ngày 22 đến 25-3-1961) đã quyết định lấy ngày 26-3-1931 là ngày thành lập Đoàn.

Trải qua 90 năm xây dựng, cống hiến, trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các thế hệ thanh niên Việt Nam nói chung, thanh niên Hải Phòng nói riêng đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

          Tháng 9 năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, sự chỉ đạo trực tiếp của Thành bộ Việt Minh, Ban Chấp hành Thành bộ Thanh niên Cứu quốc Hải Phòng - tiền thân của Thành đoàn Hải Phòng được thành lập. Đại hội Đoàn thành phố lần thứ nhất diễn ra vào tháng 9-1963. Từ đó đến nay, Đoàn Thanh niên thành phố đã trải qua 13 kỳ Đại hội.

Bao nhiêu năm qua, tuổi trẻ thành phố luôn tự hào về Hải Phòng - nơi thành lập hai chi bộ Đoàn đầu tiên của cả nước tại nhà máy Xi măng Hải Phòng (nay là công ty Xi măng Hải Phòng) và Trường Bonan (nay là trường THPT Ngô Quyền, quận Lê Chân) gắn với tên tuổi của những chiến sĩ cách mạng lỗi lạc như đồng chí Nguyễn Đức Cảnh - Bí thư Đảng bộ đầu tiên của Hải Phòng. Hay đồng chí Nguyễn Văn Linh sau này là Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam khóa VI và rất nhiều nhà cách mạng, chính trị, khoa học, nhà thơ, nhà quân sự nổi tiếng của đất nước, thành phố. Xuyên suốt chiều dài lịch sử đất nước, Hải Phòng đã trở thành nơi khởi nguồn của những phong trào thanh niên nổi bật, có đóng góp to lớn vào sự phát triển của thành phố và đất nước.

Nhắc đến tuổi trẻ Hải Phòng là nhân dân cả nước nhớ ngay đến nơi khởi nguồn của phong trào “Sóng Duyên hải”, khởi nguồn của những Công trình thanh niên, Tháng thanh niên, xây dựng Đảo Thanh niên đầu tiên của cả nước. Không chỉ có vậy, tuổi trẻ Hải Phòng còn là lực lượng xung kích cũng, tiên phong đảm nhận những nhiệm vụ chính trị của thành phố, sau này được nhân rộng ra toàn quốc. Đơn cử có thể kể đến phong trào xoá 500 nhà tranh, vách đất; xây dựng tuyến đường Thanh niên tự quản thực hiện Nghị quyết 06 của HĐND TP về lập lại TTATGT, VSMT, NSVMĐT…

Nhìn lại hành trình 90 năm qua, cùng với tuổi trẻ cả nước, tuổi trẻ Hải Phòng đã có những đóng góp quan trọng cho phong trào cách mạng và công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong các thời kỳ. Cụ thể, trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, tuổi trẻ Hải Phòng đã sát cánh cùng quân dân thành phố mở đầu cho cuộc kháng chiến trường kỳ bằng trận chiến bảo vệ Nhà hát thành phố, trận chiến tại núi Cột Cờ - Kiến An gắn liền với tên tuổi của liệt sĩ Trần Thành Ngọ. Sự can trường, quả cảm của ĐVTN Hải Phòng - Kiến An đã góp phần làm nên những chiến thắng: “Núi Voi bất khuất”, “Đường 5 anh dũng”, “Đường 10 quật khởi”, “Sở Dầu, Cát Bi rực lửa”…

Ngày 13-5-1955, Hải Phòng hoàn toàn được giải phóng, bước sang giai đoạn mới xây dựng CNXH ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà. Trong những năm tháng xây dựng XHCN ở miền Bắc, chia lửa cùng miền Nam để đánh giặc, hưởng ứng các phong trào do TW Đoàn phát động, tuổi trẻ Hải Phòng đã phát huy truyền thống yêu nước, yêu CNXH, sáng tạo trong lao động, kiên cường, quả cảm trong chiến đấu, sát cánh cùng quân, dân thành phố làm nên truyền thống “Trung dũng quyết thắng - năng động sáng tạo” của thành phố Cảng anh hùng.

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, non sông thu về một mối, cả nước bước vào thời kỳ xây dựng và phát triển kinh tế với bao khó khăn, tuổi trẻ Hải Phòng lại phát huy sức lực, trí tuệ của tuổi trẻ chung tay kiến thiết quê hương ngày càng giàu mạnh.

Tổ chức Đoàn các cấp theo đó không ngừng được củng cố, tăng cường, phát triển mạnh cả về số lượng, chất lượng. Hiện, Thành đoàn có 35 tổ chức Đoàn trực thuộc với trên 132.000 đoàn viên; có 711 Đoàn cấp cơ sở với 5.847 Chi đoàn ở tất cả các khu vực: doanh nghiệp, hành chính sự nghiệp, lực lượng vũ trang, trường học, địa bàn dân cư.

Có thể khẳng định, sự phát triển vượt bậc của Hải Phòng và tổ chức Đoàn cả nước hôm nay có sự đóng góp rất lớn của các thế hệ cán bộ, ĐVTN thành phố Cảnh. Nhất là những năm qua, với hàng loạt phong trào, cách làm hay, sáng tạo, tuổi trẻ thành phố đã có những cống hiến to lớn trong công cuộc dựng xây, phát triển của thành phố trên hầu hết các lĩnh vực. Tiêu biểu phải kể đến đóng góp của tuổi thẻ tham gia vào chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giáo dục truyền thống cách mạng cho thanh thiêu nhi, chung tay phòng chống đại dịch Covid-19, đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu...

Đại hội Đoàn thành phố lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2017-2022, Đoàn Thanh niên thành phố đã và đang triển khai thực hiện tốt 3 phong trào hành động lớn: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” và 3 chương trình: “Đồng hành với thanh niên trong học tập”, “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”, “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần”. Tính đến nay, sau hơn nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thành phố đã đạt được những kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.

Toàn thành phố có 12 công trình thanh niên cấp thành phố, 153 công trình thanh niên cấp huyện, 2.630 công trình, phần việc thanh niên cấp cơ sở; xây dựng, trao tặng 45 Nhà Khăn quàng đỏ trị giá hơn 2 tỷ đồng và tặng 46.050 suất học bổng cho thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn; xây dựng mới 116 điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi; trồng mới 236.825 cây xanh; hỗ trợ 23 dự án, ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp khả thi của thanh niên trên địa bàn thành phố; tư vấn hướng nghiệp cho 92.960 thanh thiếu niên; giới thiệu việc làm cho 22.743 ĐVTN; xây dựng 128 mô hình, giải pháp tư vấn giúp đỡ, hỗ trợ thanh niên yếu thế; thành lập mới 98 tổ chức Đoàn, Hội trong doanh nghiệp ngoài Nhà nước, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập; kết nạp 76.477 đoàn viên mới; giới thiệu 8.735 đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó kết nạp 4.829 đảng viên mới.

Với những thành tích xuất sắc kể trên, Đoàn Thanh niên thành phố đã vinh dự được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Độc lập hạng Nhì (năm 2011), Cờ thi đua, Bằng khen Thủ tướng Chính phủ trong phong trào thi đua yêu nước, “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, góp phần vào sự nghiệp xây dựng CNXH & bảo vệ Tổ quốc, chiến dịch “Thanh niên tình nguyện hè...  Từ năm 2017 đến nay, Đoàn Thanh niên thành phố liên tục được nhận cờ thi đua xuất sắc dẫn đầu của TW Đoàn, TW Hội LHTN Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và Hội đồng Đội TW.

Nhân kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Thành đoàn vinh dự được Thành ủy, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam thành phố trao bức trướng với nội dung: “Tuổi trẻ Hải Phòng đoàn kết, sáng tạo, bản lĩnh, tiên phong, tích cực đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố”; nhiều đồng chí vinh dự được TW Đoàn trao tặng Kỷ niệm chương “Vì thế hệ trẻ” - phần thưởng cao quý nhất của TW Đoàn dành tặng các cá nhân có nhiều tâm huyết cho sự nghiệp chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục thể hệ trẻ và nhiều tập thể được các cấp biểu dương, khen thưởng.

Những phần thưởng cao quý này sẽ là nguồn động lực, cổ vũ, thôi thúc lớp lớp thế hệ thanh niên thành phố không ngừng tu dưỡng, rèn luyện tiếp tục viết lên những truyền thống vẻ vang của Đoàn. Vững bước dưới ngọn cờ vinh quang của Đảng, phát huy những thành tích đạt được, tuổi trẻ Hải Phòng hôm nay luôn khắc ghi lời dạy của Bác: “Thanh niên đoàn kết - gắng học tập - gắng công tác - tiến lên, tiến lên”, quyết đem sức trẻ, trí tuệ, nhiệt tình cách mạng, ra sức thi đua, rèn luyện, xung kích, sáng tạo, tích cực tham gia xây dựng thành phố đến năm 2045  trở thành thành phố có trình độ phát triển cao trong nhóm các thành phố hàng đầu Châu Á đúng như tinh thần Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị đã đề ra.

Khánh Chi

• Kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh